Sốc Nhiệt và Những Điều Cần Biết

Sốc Nhiệt và Những Điều Cần Biết

1. Sốc nhiệt là gì? 

Sốc nhiệt là trạng thái nhiệt độ cơ thể vượt ngưỡng nhiệt độ giới hạn. Dấu hiệu của sốc nhiệt: 

• Nhiệt độ cơ thể bằng hoặc lớn hơn 40⁰C (đo bằng nhiệt kế trực tràng). Đây là dấu hiệu chính của sốc nhiệt
• Thay đổi trạng thái tinh thần (hoặc hành vi): nhầm lẫn, kích động, nói chậm, khó chịu, mê sảng, co giật hoặc hôn mê.
• Thay đổi trạng thái mồ hôi: người bị sốc nhiệt thường có da nóng, khô. Tuy nhiên những người bị sốc nhiệt do vận động da có thể hơi ẩm chứ không nhất thiết là khô.
• Buồn nôn và ói mửa: cảm thấy khó chịu dạ dày hoặc nôn mửa
• Da ửng đỏ.
• Thở nhanh: hơi thở nhanh, nông
• Tim đập nhanh: để cố gắng làm mát cơ thể.
• Đau đầu: dữ dội hoặc nhói đau.

2. Cần làm gì? nếu bạn nghĩ mình hoặc thấy ai đó có dấu hiệu của sốc nhiệt thì hãy ngay lập tức:

• Gọi cấp cứu.
• Đưa nạn nhân vào nhà hay bóng râm.
• Cởi bỏ bớt quần áo.
• Làm mát cơ thể bằng bất kỳ phương tiện nào sẵn có : đặt vào bồn nước mát hoặc vòi sen mát, xịt vòi tưới vườn, mở quạt trong khi phun nước mát, hoặc đặt túi nước đá hoặc khăn lạnh, ướt vào người đầu, cổ, nách và háng.

3. Nguyên nhân dẫn đến sốc nhiệt:

• Ở trong môi trường nhiệt độ cao (nóng và ẩm) trong một thời gian dài.
• Hoạt động cường độ cao khi trời nóng: chơi thể thao, đá banh, chạy bộ,...
• Mặc quần áo quá dày dẫn đến ngăn ngừa sự bay hơi của mồ hôi.
• Uống thức uống có cồn cũng là một trong những nguyên nhân.
• Bị mất nước do uống không đủ để bù lượng nước mất đi qua mồ hôi.

4.  Phòng ngừa sốc nhiệt như thế nào? Sốc nhiệt là một trạng thái hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Hãy thực hiện theo các hướng dẫn sau để phòng tránh sốc nhiệt:

• Mặc quần áo rộng, thoáng mát để giúp cơ thể làm mát dễ dàng hơn.
• Mặc quần áo sáng màu để giảm hấp thu nhiệt từ môi trường.
• Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng khi ra ngoài: đội mũ, kính râm, sử dụng kem chống nắng,..
• Uống nhiều nước: giúp cơ thể duy trì khả năng tiết mồ hôi.
• Không để trẻ em một mình trong xe hơi. Nhiệt độ trong xe hơi có thể tăng 7⁰C trong vài phút nếu đóng cửa và không bật điều hòa. Để chắc ăn hãy khóa cửa xe để tránh tình trạng bé tự chui vào xe.
• Lên lịch để hạn chế những hoạt động ngoài trời vào những thời điểm nhiệt độ gay gắt trong ngày (từ 10h sáng đến 3h chiều): như tập thể dục vào sáng sớm hay tối muộn, đối với những việc bắt buộc phải làm ngoài trời thì có thể: đi làm sớm-nghỉ trưa dài hơn- kết thúc buổi làm việc trễ hơn
• Nếu bạn có kế hoạch di chuyển tới khu vực nóng hơn hoặc trở về sau chuyến du lịch từ những vùng lạnh như Đà Lạt chẳng hạn thì hãy sắp xếp để cơ thể có thời gian thích nghi.
• Nếu bạn tham gia vào một sự kiện hoặc hoạt động thể thao cường độ cao trong thời tiết nóng, hãy đảm bảo có các dịch vụ y tế có sẵn trong trường hợp khẩn cấp.

5. Các yếu tố tăng nguy cơ dẫn đến sốc nhiệt? Ai cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sốc nhiệt tuy nhiên có một số yếu tố làm tăng nguy cơ như sau:

• Tuổi tác: khả năng thích ứng với nhiệt độ phụ thuộc vào hệ thần kinh trung ương. Do đó  Trẻ nhỏ với hệ thần kinh trung ương chưa phát triển đầy đủ và người già (trên 65 tuổi) với hệ thần kinh trung ương bắt đầu suy giảm có nhiều khả năng bị sốc nhiệt hơn.
• Hoạt động gắng sức trong môi trường nhiệt độ cao như chơi thể thao, đá banh hay chạy bộ là những hoạt động thường dẫn đến sốc nhiệt.
• Nhiệt độ thay đổi bất thình lình: bạn dễ dàng bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ nếu nhiệt độ bất thình lình thay đổi: vd như những đợt nóng cao điểm hoặc di chuyển tới khu vực có nhiệt độ cao. Trong những trường hợp như vậy bạn nên hạn chế hoạt động vào những thời điểm nắng nóng để giảm nguy cơ sốc nhiệt. Thường cơ thể bạn sẽ cần vài tuần để thích nghi với những thay đổi về nhiệt độ.
• Không có máy lạnh: quạt có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn phần nào nhưng trong những ngày nóng cao điểm sử dụng điều hòa là hiệu quả nhất
• Một số loại thuốc: một số loại thuốc nhất định có khả năng ảnh hưởng đến việc giữ nước và làm mát cơ thể. Khi trời nóng cần đặc biệt cẩn trọng với những loại thuốc có tác dụng làm hẹp mạch máu, cân bằng huyết áp bằng cơ chế ngăn chặn adrenaline, loại bỏ natri và nước (thuốc loại tiểu), các thuốc liên quan đến thần kinh (thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc chống loạn thần)
• Các chất kích thích như cafe chẳng hạn cũng làm tăng nguy cơ bị sốc nhiệt
• Mắc một số bệnh mãn tính như tim, phổi hay bị béo phì và có tiền sử sốc nhiệt trước đó cũng là tăng nguy cơ bị sốc nhiệt

Bạn có thể tìm thêm thông tin tại https://www.facebook.com/SafeAirVN/